คำค้นหา : แอลกอฮอล์

สุราในสังคมไทย: เมื่อความรุนแรงและความสร้างสรรค์เดินทางร่วมกันในนโยบายสาธารณะ

ในช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน สังคมไทยได้รับรู้ข่าวสองเรื่องที่สะท้อนภาพต่างขั้วของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในชีวิตประจำวัน

• ข่าวเศร้าจากนครศรีธรรมราช: พระรูปหนึ่งใช้ขวดสุราฟาดศีรษะลูกศิษย์วัดจนเสียชีวิต โดยมีรายงานว่าเหตุมาจากความขัดแย้งเรื่องเงินซื้อเหล้า
• ข่าวสร้างสรรค์จากสงขลา: รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลังลงพื้นที่เยี่ยมชมวิสาหกิจชุมชน “ตาคียะ (TAKIYA)” ซึ่งผลิตสุราพื้นบ้านจากน้ำตาลโตนดอย่างมีคุณภาพและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม พร้อมผลักดันเป็นต้นแบบ soft power ไทย

สองข่าวนี้ไม่ได้ขัดแย้งกันโดยตรง แต่สะท้อนความซับซ้อนของบทบาทเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสังคมไทย—ทั้งในฐานะ “ปัจจัยเสี่ยง” และ “ทรัพยากรชุมชน”

เรากำลังเดินไปในทิศทางเดียวกันหรือสวนทางกัน?

ในขณะที่ภาครัฐส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนผ่านสุราพื้นบ้านอย่างมีเป้าหมายและความหวัง หลายชุมชนยังเผชิญกับปัญหาความรุนแรง ความยากจน และการเข้าถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างไร้การควบคุม

บทบาทของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จึงไม่ใช่เพียงเรื่องของ “ผลิตภัณฑ์” แต่เป็นเรื่องของ “บริบท” และ “ระบบสนับสนุน” ที่ต้องพิจารณาร่วมกัน

พ.ร.บ. ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ฉบับใหม่: ความหวังที่ต้องมีทิศทาง

ในช่วงที่สังคมกำลังรอประกาศบังคับใช้ พ.ร.บ. ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ฉบับใหม่ และการออกกฎหมายลำดับรอง

คำถามสำคัญคือ:

• นโยบายสาธารณะในปัจจุบันตอบสนองต่อปัญหาที่เกิดขึ้นจริงในชุมชนหรือไม่?
• หน่วยงานรัฐควรมีบทบาทอย่างไรในการกำกับดูแลและเป็นแบบอย่างต่อการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในพื้นที่สาธารณะ?

การตั้งคำถามแบบนี้ไม่ใช่การต่อต้าน แต่เป็นการเปิดพื้นที่ให้สังคมร่วมกันออกแบบนโยบายที่ “ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง” ทั้งผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ได้รับผลกระทบ แน่นอนว่าสุราพื้นบ้านสามารถเป็น soft power ได้ หากอยู่ในระบบที่มีความรับผิดชอบ มีมาตรฐาน และมีการควบคุมที่เหมาะสม ขณะเดียวกัน การควบคุมการเข้าถึงและการบริโภคสุราในบริบทเปราะบาง เช่น วัด ชุมชนยากจน หรือกลุ่มเสี่ยง ก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม บทความนี้จึงไม่ใช่การตัดสิน แต่เป็นการชวนให้สังคมไทยร่วมกันตั้งคำถาม และออกแบบอนาคตของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศอย่างมีสติ มีความหวัง และมีความรับผิดชอบร่วมกัน

ข่าวที่นักแสดงสาวไม่ยอมให้เป่าตรวจแอลกอฮอล์ และพยายามแสดงตนว่ารู้จักผู้มีอำนาจระดับสูงของตำรวจ

        เชื่อว่าเกือบทุกท่านที่อ่านข่าวนี้ ไม่ได้อ่านข่าวลักษณะนี้เป็นครั้งแรก เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นซ้ำไปซ้ำมานี้ เป็นเสมือนจุดอ่อนของกฎหมาย ที่เน้นการควบคุมปลายทาง อย่างเช่นการวัดแอลกอฮอล์ด้วยการเป่า จากกันดักสุ่มข้างถนนเหล่านี้ เราจะนับว่าเป็นการควบคุมที่ผู้ดื่ม แต่จุดอ่อนที่สำคัญของกฎหมายลักษณะนี้คือ การตรวจผู้ดื่มทุกคนเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ และบางครั้งเมื่อเจอผู้ดื่มที่มีปัญหา จะสร้างความลำบากใจให้เจ้าพนักงานที่ทำหน้าที่อย่างมาก

        นี่เป็นความล้มเหลวที่เห็นได้ชัด จากแนวทางการดื่มอย่างรับผิดชอบที่ผู้ผลิตเหล้าเบียร์พยายามจะส่งเสริมผู้ขายเหล้าเบียร์จะสนับสนุนกฎหมายที่ลงไปตรวจยังผู้ดื่ม ในขณะเดียวกันจะต่อต้านสุดแรง หากกฎหมายเกี่ยวข้องกับผู้ผลิตหรือผู้ขาย ซึ่งจะกระทบต่อยอดขายของพวกเขามากกว่า แต่มีผลเชิงบวกในด้านความปลอดภัยจากการดื่มแอลกอฮอล์กว่ามาก

        อยากให้สังคมไทยปลอดภัยควรส่งเสริมการควบคุมตั้งแต่ต้นทาง ทำให้ขายอย่างปลอดภัย ทำให้ผู้ขายร่วมรับผิดชอบ คนที่ดื่มจะปลอดภัยมากขึ้น คนที่ไม่ดื่มก็ปลอดภัยมากขึ้นเช่นกัน

เขียนโดย ดร.นพ.มูฮัมมัดฟาห์มี ตาเละ
คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

ป้ามีนาถูกฆ่า สังคมทำได้ดีกว่านี้ถ้าเรามีกฎหมาย

        ใครที่ดูข่าวป้ามีนาถูกฆ่า เนื่องจากลูกค้าสาวที่เป็นลูกค้ามานั่งดื่มเบียร์จนเมามายไม่ได้สติ และถูกหนุ่มแปลกหน้าพากลับบ้านโดยที่ป้ามีนาไม่ได้ทักท้วง จนนำมาสู่ความโกรธแค้นของลูกค้าคนดังกล่าว และตามมาเอามีดจ้วงแทงภายหลัง เป็นความน่าสลดใจที่เราเสียคนสองคนไปพร้อมกัน คนหนึ่งเสียชีวิต อีกคนเสียอนาคต ทั้งที่ก่อนหน้านี้สองคนนี้ก็มีความสัมพันธ์ที่ดีและไม่ได้มีเรื่องราวโกรธแค้นหรือหมางใจกัน

        ตามหลักการทางสถิติ สถานที่ที่มีโอกาสเกิดผลกระทบจากการดื่มแอลกอฮอล์มากที่สุด คือพื้นที่ที่มีการดื่ม และลดหลั่นกันไปตามระยะทางโดยรอบ เราสามารถพูดได้อย่างเต็มปากว่าร้านอาหารหรือบริเวณที่มีการขายแอลกอฮอล์แล้วนั่งดื่มในร้านคือจุดที่มีความเสี่ยงจะเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันจากคนเมาได้มากที่สุด

        จำได้ไหมเราเคยมีคดี อ.ส.ที่หาดใหญ่ยิงครอบครัวที่มากินข้าวต้มและเป็นลูกค้าปกติ เพียงเพราะเมาและคิดว่าพนักงานเสิร์ฟเอาเบียร์ไปเก็บแล้วทั้ง ๆที่ตนยังกินไม่เสร็จ หรือข่าวล่าสุดของเป๊กผลิตโชค ที่เมามายจนเสียสติ และถูกแทงจากการมีเรื่องกับวัยรุ่น ก็เกิดขึ้นหลังจากที่คุณเป๊กกินเหล้าเสร็จและกำลังจะเดินทางไปที่ไหนสักที่

        ในเมื่อเรารู้แล้วว่าสถานที่ที่มีโอกาสจะเกิดความรุนแรงและอาชญากรรมจากเหล้าเบียร์มากที่สุดคือจุดขายที่นั่งดื่มได้ หลายประเทศเลยสร้างเกราะป้องกันไม่ให้จุดขายนั้นเสี่ยงจนเกินไป เราเรียกกฎหมายชุดนี้ว่า dram shop liability

        ในเมื่อคนที่ขายเหล้าตรงนั้นคือคนสุดท้ายที่จะปล่อยเหล้าเบียร์ให้กับลูกค้า เราก็ให้คนกลุ่มนี้เป็นคนพิจารณาว่าสมควรที่จะขายให้ต่อหรือไม่ถ้าเขาเมาจนเสียสติแล้วโอกาสที่จะไปทำเรื่องไม่คาดฝันมีมากขึ้นก็สมควรจะหยุดขาย ถ้ายังขายต่อทั้งๆที่รู้ว่าเมาเละเทะแล้ว หากมีความผิดเกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นเมาแล้วขับ ฆาตกรรมที่เกิดจากความมึนเมา อาชญากรรมที่เกิดจากความมึนเมา ผู้ขายก็ต้องร่วมรับผิดชอบด้วย

        คดีของป้ามีนา นี่เป็นตัวอย่างของการไม่มีกฎหมายชุดนี้ และผู้ขายอย่างป้ามีนาต้องรับผิดชอบเกินกว่าเหตุไปมาก ทั้งที่ความเป็นจริงแล้วตัวของผู้ดื่มเองที่ดื่มจนเมามายและเสียสติควรเป็นผู้ต้องรับผิดชอบหลักจากความเสียหายที่ตัวเองทำไว้ แต่เมื่อไม่มีกฎหมายชุดนี้ก็กลายเป็นว่าลูกค้าสาวท่านนั้นได้บันดาลโทสะและเข้าไปเอามีดจ้วงแทงป้ามีนาแทน

        เราลดความเสี่ยงให้กับผู้คนในสังคมได้ด้วยกฎหมายที่ดีป้องกันไม่ให้เกิดภาพคนเมามายจนเสียสติ นั่งดื่มเหล้าและคนขายก็ขายต่อยังไม่สะทกสะท้าน ทั้งที่รู้ว่าอาจจะมีเหตุร้ายขึ้นหลังจากนั้น

        ทั้งนี้ทั้งนั้นในส่วนของคดีป้ามีนาผู้ขายอย่างป้ามีนาเสียชีวิตไปแล้ว คนที่เป็นมือแทงก็ต้องไปชดใช้กรรมในเรือนจำ ส่วนคนที่ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรคือผู้ผลิตทั้งหลาย สังคมน่าเศร้าเพราะเช่นนี้

เขียนโดย ดร.นพ.มูฮัมมัดฟาห์มี ตาเละ
คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานรินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

ขอขอบคุณรูปภาพจาก: https://www.thairath.co.th/news/crime/2877956

ข่าวใหญ่ทั่วโลก: คนอเมริกัน “ดื่มเหล้าลดลง” ต่ำสุดในรอบเกือบ 90 ปี!

Gallup เผยผลสำรวจล่าสุด – ปี 2025 ตัวเลขที่น่าทึ่ง

• เพียง 54% เท่านั้น ของผู้ใหญ่ในสหรัฐฯ ที่ยังดื่มแอลกอฮอล์ → ต่ำสุดตั้งแต่ปี 1939
• มีแค่ 24% ที่ดื่มจริงในช่วง 24 ชั่วโมงก่อนทำแบบสอบถาม
• ที่สำคัญ... 53% ของคนอเมริกันเชื่อว่า “แม้ดื่มแค่พอประมาณ ก็เสี่ยงอันตรายต่อสุขภาพ”

เทรนด์นี้สะท้อนว่า “การไม่ดื่ม” (Sober lifestyle) ไม่ได้เป็นแค่แฟชั่น แต่กำลังกลายเป็น ค่านิยมใหม่ของประเทศผู้นำโลกจาก San Francisco Chronicle, AP News, Independent, Axios, TIME ต่างพร้อมใจรายงานปรากฏการณ์นี้

แล้วประเทศไทยล่ะ…เราพร้อมเปลี่ยนแปลงไปด้วยหรือยัง?

อ่านเพิ่มเติม

- https://news.gallup.com/.../drinking-rate-new-low-alcohol...

- https://time.com/7309499/alcohol-americans-drinking-less/...

- https://www.sfchronicle.com/.../drink-alcohol-americans...

- https://apnews.com/.../drinking-alcohol-beer-wine-liquor...

ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ร่วมจัดบูธนิทรรศการในงานประชุมวิชาการ "บุหรี่กับสุขภาพแห่งชาติ" ครั้งที่ 23 ในโอกาสครบรอบ 20 ปี ศจย. เรื่อง “รวมพลังกระชากหน้ากากธุรกิจบุหรี่ไฟฟ้า : คนรุ่นใหม่รู้เท่าทันกลยุทธ์”
วันที่ 4–5 สิงหาคม 2568 ณ โรงแรมแกรนด์ริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี
โดย ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

บูรณาการร่วมระหว่างงานควบคุมยาสูบและงานควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มุ่งเน้นการสื่อสารประเด็นร่วมกันในการลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ ศวส. ขอขอบคุณ ศจย. ที่เปิดพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อร่วมขับเคลื่อนสังคมไทยให้ปลอดภัยจากแอลกอฮอล์และยาสูบไปด้วยกัน

แอลกอฮอล์เป็นสารก่อมะเร็ง เพิ่มความเสี่ยง “โรคมะเร็ง” อย่างน้อย 8 ชนิด

“เหล้า” ไม่ใช่แค่ทำลายตับ แต่ยังทำลายดีเอ็นเอของคุณ องค์การอนามัยโลก (WHO) ยืนยันว่าแอลกอฮอล์เป็นสารก่อมะเร็ง เพิ่มความเสี่ยง “โรคมะเร็ง” อย่างน้อย 8 ชนิด แม้ดื่มแค่ “นิดเดียว” ก็ยังเพิ่มความเสี่ยง

มะเร็งที่เกี่ยวข้องกับการดื่ม ได้แก่:

• มะเร็งช่องปาก
• มะเร็งคอหอย
• มะเร็งกล่องเสียง
• มะเร็งหลอดอาหาร
• มะเร็งเต้านม (ในผู้หญิง)
• มะเร็งตับ
• มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก
• มะเร็งตับอ่อน

แต่คนไทยจำนวนมาก “ยังไม่รู้” ข้อเท็จจริงนี้เลย...